رادیوتراپی و پرتودرمانیمقالات

رادیوتراپی چیست

 تیترهای مطالب این صفحه:
✔رادیوتراپی چیست؟↓✔ عوارض رادیوتراپی چیست؟↓✔عوارض رادیوتراپی برای اطرافیان↓✔ هزینه رادیوتراپی↓✔ فانتوم های تخصصی در رادیوتراپی چیست؟↓✔ رادیوتراپی چند جلسه است؟↓✔ درمان سرطان با رادیوتراپی↓

رادیوتراپی چیست و چرا باید جدی گرفته شود؟ منظور از بیمه رادیوتراپی چیست؟ آیا عوارض این روش روی سایر افراد تاثیر بد می گذارد؟ شاید بهتر باشد در مورد پرتودرمانی بیشتر صحبت کنیم و در این راستا شرایط مناسبی را مدنظر قرار دهیم. از یاد نبرید که به طور کلی این روش عارضه کمتری به نسبت سایر روش ها دارد.

رادیوتراپی چیست؟

فکر می کنید معنای رادیوتراپی چیست؟ به طور کلی تقسیم و رشد غیر طبیعی سلول ها سبب می شود که ابتلا به سرطان نیز بیشتر شود. برای درمان و مقابله با سرطان از راه های مختلف استفاده می شود و پرتو یکی از همین موارد است.

پرتودرمانی به واسطه ذرات پر انرژی یا امواجی مثل اشعه ایکس و اشعه گاما و همینطور پرتوهای الکترونی جلوی رشد و تقسیم سلول های سرطانی را خواهد گرفت. شرایط به این صورت است که این پرتوها از ماده یونیزاسیون عبور می کنند و در نهایت در ماده یون های مثبت و منفی تولید خواهد شد. سلول ها به تدریج کوچک و نابود می شوند.

 هدف اصلی از رادیوتراپی چیست؟ هدف و وظیفه رادیوتراپی این است که سلول های سرطانی از بین برود اما سلول های سالم کمتر دچار آسیب شود. حال سوال اینجاست که عوارض رادیوتراپی چیست؟ آیا این روش به سلول های سالم مجاور نیز آسیب وارد می کند؟ تا حدودی بله! این روش به بافت سرطانی آسیب می رساند و سبب نابود کردن DNA می شود و این موضوع جلوی رشد و تقسیم شدن سلول ها را می گیرد.

اگر رادیوتراپی سلول های سالم را درگیر می کند پس دلیل استفاده از رادیوتراپی چیست؟ دقت شود که در این روش بیشترین تاثیرگذاری پرتو روی تومورها و سلول های سرطانی بوده و به طور کلی سبب بهبودی و عملکرد بالایی می شود.

رادیوتراپی سبب می شود که از عود تومورها پس از جراحی جلوگیری شود. همچنین باعث می شود اثر شیمی درمانی بیشتر شود و البته که برای تومورهای حساس بسیار عالی است.

عوارض رادیوتراپی چیست؟

عوارض این روش بر اساس نوع سرطان، دز پرتو و همینطور سلامت عمومی فرد بیمار ارزیابی می شود. یکی از نکاتی که بارها گفته شد این است که این روش سلول های سرطانی سالم که در معرض اشعه هستند را نیز مورد نظر قرار می دهد. عوارض جانبی اغلب به همین دلیل صورت می گیرد یعنی اگر شرایطی فراهم شود که پرتوها به سلول های سالم برخورد نداشته باشند عملاً هیچ عارضه جانبی ایجاد نخواهد شد.

احساس ضعف و خستگی ناشی از رادیوتراپی چیست؟

یکی از مهمترین عوارضی که پس از رادیوتراپی ایجاد می شود، احساس ضعف و خستگی در شخص است. به طور کلی شخص نمی تواند مسیر عادی زندگی خود را در پیش بگیرد و مجبور است تا مدتها مرخصی بگیرد و استراحت کند و مراقبت های دوران رادیوتراپی را جدی بگیرد.

منظور از فوتون در رادیوتراپی چیست؟

یکی از محدودیت های رادیوتراپی مربوط به فوتون ها است. در واقع سلول های تومورهای توپر درگیر کمبود اکسیژن می شوند. تومورهای توپر می توانند رگ های خونی را تقویت کنند و به طور کلی این موضوع در نتیجه کاهش اکسیژن رخ می دهد.

اکسیژن نوعی حساس کننده قوی به پرتو محسوب می شود و البته که تاثیر دز تابشی آن نیز مهم است. یعنی سبب می شود تا رادیکال های آزاد به دی ان دی آسیب بزنند و این رادیکال ها روز به روز بیشتر و بیشتر شوند.

مقاومت سلول های تومورال به نسبت سلول های سرطانی بیشتر است. یک سری ذرات باردار مثل پروتون، بورون و کربن باعث می شوند که دی ان ای ها مستقیماً بمیرند و به نوعی اثر ضد توموری دارند.

برای تعیین وقت اینترنتی کلیک کنید

عوارض رادیوتراپی برای اطرافیان

حال که متوجه شدیم رادیوتراپی چیست باید ببینیم که این روش برای اطرافیان عوارضی دارد یا خیر! دقت کنید که عملیات تابش پرتو با طول موج مشخصی صورت می گیرد و فقط روی قسمت های مشخصی از تومور تاثیر می گذارد در این میان هیچ شخصی در اتاق مورد نظر حضور ندارد.

از سوی دیگر عوارض این روش برای اطرافیان صفر است، چون نه تابشی وجود دارد که دیگران را درگیر کند و نه ویروس انتقال دهنده ای!

 ( بخش راديوانكولوژی بيمارستان شهدای تجريش )

هزینه رادیوتراپی

اگر بخواهیم در مورد رادیوتراپی بیشتر صحبت کنیم بهتر است کمی در مورد تجهیزات آن بدانیم. فکر می کنید مهمترین تجهیزات رادیوتراپی چیست؟

تصویربرداری مهمترین بخش پیش از انجام رادیوتراپی است و تصویر برداری باید با دقت بالایی صورت بگیرد و از بهترین تکنولوژی های روز دنیا در آن استفاده شود. مثلاً CT simulator از برند آلمان یکی از مهمترین تجهیزات در رادیوتراپی محسوب می شود. همینطور نیاز به شتاب دهنده های خطی خواهد بود که می بایست دقت بالایی داشته باشند. شتاب دهنده ها باید قابلیت اجرای تکنیک درمانی آی جی آر تی را به صورت همزمان با تصویربرداری داشته باشند.

در بیمارستان شهدای تجریش براکی تراپی و رادیوتراپی و IMRT برای دارندگان بیمه پایه به صورت رایگان انجام می شود. همچنین برای بیمارانی که از سایر شهر ها مراجعه می فرمایند اقامتگاه رایگان برای اسکان در نظر گرفته می شود.

بیشتر بخوانید: رادیوتراپی رایگان

فانتوم های تخصصی در رادیوتراپی چیست؟

فانتوم ها برای کنترل کیفیت مورد استفاده قرار می گیرند. همینطور از سیستم پلن QA استفاده می شود که به طور کلی وابسته به ورژن های مخصوصی است. تکنیک های درمانی پیشرفته و سیستم های به کار برده شده بر روی هزینه رادیوتراپی تاثیر می گذارند. وقتی صحبت از پرتودرمانی می شود اولین سوال این است که پارامترهای موثر بر هزینه رادیوتراپی چیست و چطور برآورد می شود؟ همه تجهیزاتی که در این بخش نام بردیم بخشی از هزینه را در بر می گیرد یعنی هرچه دستگاه های بهتری استفاده شود قطعاً هزینه بیشتر خواهد بود. هزینه رادیوتراپی بر اساس مشکل بیمار سنجیده می شود و همینطور سطح پیشرفت تومور نیز روی هزینه تاثیر دارد. بخشی مهمی از هزینه، مربوط به پزشک متخصص است.

رادیوتراپی چند جلسه است؟

اگر سوال می کنید که فاکتور تعیین تعداد جلسه رادیوتراپی چیست، باید بگوییم که بستگی به نوع آن دارد. رادیوتراپی با پرتو خارجی به نسبت داخلی یک سری تفاوت ها دارد. پرتوهای خارجی به واسطه دستگاه از خارج از بدن به بخش داخل ارسال می شوند. این روال معمولاً سریع رخ داده و دردی احساس نمی شود. تعداد نوبت برای این روش از هر فرد به فرد دیگر میتواند متفاوت باشد اما به طور میانگین میتوان 25 جلسه در نظر گرفت. اینکه چقدر می توان از این روش نتیجه گرفت بسته به شرایط بدنی بیمار خواهد بود و معمولاً در این روش خود تومور هدف قرار گرفته می شود.

در صورتی که بافت سالم آسیب ببیند، عملکرد رادیوتراپی چیست؟ در این صورت معمولاً دو روز وقفه ایجاد می شود تا آسیب مورد نظر جبران شود. روش دوم رادیوتراپی داخلی است. منظور از براکی تراپی در رادیوتراپی چیست؟ در واقع براکی تراپی یک نوع رادیوتراپی داخلی است. در این روش دو منبع دائمی و موقت پرتو در حاشیه تومور قرار می گیرد. البته تعداد جلسات در این روش معمولاً روزها و هفته ها است. بیمار باید به مدت کوتاه در بیمارستان بستری شود.

درمان سرطان با رادیوتراپی

منظور از جلسه تحریک در رادیوتراپی چیست؟ جلسه اول از رادیوتراپی مربوط به جلسه تحریک است. یعنی قرار است که به صورت آزمایشی شرایط بیمار سنجیده شود و خبری از پرتو اصلی نیست. تیم پزشکی در این جلسه تلاش می کنند تا محل قرار گیری تومور را مشخص کنند. در این جلسه نیاز به سی تی اسکن، ام آر آی و ایکس ری خواهد بود. علامت گذاری در رادیوتراپی چیست؟ دقت کنید که مشخص می شود کدام قسمت از بدن باید درمان شود و پرتو دقیقاً در همان بخش متمرکز می شود. به این ترتیب روی بدن بیمار علامت گذاری می شود. تابش باید با دقت صورت بگیرد. علت استفاده از قالب گچی و چسب در رادیوتراپی چیست؟ این سوال بسیار خوب و بجا است. برای اینکه بیمار حرکت نکند نیاز به چسب و اسفنج و قالب گچی به همراه بالش خواهد بود. این ابزارها کمک می کند تا در طول تابیدن پرتو، بیمار بتواند ثابت بماند.

منظور از ماسک ترموپلاستیک در رادیوتراپی چیست؟ برای اینکه رادیوتراپی سر و گردن صورت بگیرد از ماسک های ترموپلاستیک در بیمار استفاده می شود. این ماسک ها روی صورت قرار می گیرند و به فرم صورت هستند. البته با ماسک های معمولی متفاوت بوده و به میز متصل می شوند. گزارشات هفتگی در رادیوتراپی چیست؟ برای انجام رادیوتراپی نیاز به پزشک انکولوژیست خواهد بود. نیاز است که درمان و میزان بهبود بیمار حداقل یک بار در هفته گزارش شود. اقدامات پس از رادیوتراپی چیست؟ پس از درمان بیمار باید بر اساس تعداد جلسات با پزشک انکولوژیست بتواند عوارض ناشی از آن را ارزیابی کند.

آیا رادیوتراپی توسط بیمه های دولتی پوشش داده می شود؟

معمولاً مواردی مثل پرتودرمانی به واسطه بیمه های دولتی پوشش داده نمی شود اما بیمه های تکمیلی در این راستا تمهیدات جدیدی در نظر گرفته اند. دقت کنید که به طور کلی رادیوتراپی به واسطه یک سری بیمه های خصوصی نیز تا حدودی قابل جبران است.  منظور از بیمه رادیوتراپی چیست؟ منظور این است که بخشی از هزینه ها برای شما رایگان خواهد شد البته بستگی به کلینیک مورد نظر و همینطور نظر بیمه دارد. موقعیت بیمار سنجیده می شود.

سوالات متداول رادیوتراپی چیست

1پرتودرمانی چگونه جلوی رشد سلول های سرطانی را می گیرد؟

پرتودرمانی به واسطه ذرات پر انرژی یا امواجی مثل اشعه ایکس و اشعه گاما و همینطور پرتوهای الکترونی جلوی رشد و تقسیم سلول های سرطانی را خواهد گرفت. شرایط به این صورت است که این پرتوها از ماده یونیزاسیون عبور می کنند و در نهایت در ماده یون های مثبت و منفی تولید خواهد شد. سلول ها به تدریج کوچک و نابود می شوند.

2رادیوتراپی چند جلسه است؟

تعداد نوبت برای این روش از هر فرد به فرد دیگر میتواند متفاوت باشد اما به طور میانگین میتوان 25 جلسه در نظر گرفت.