سرطان تیروئید
درباره سرطان تیروئید
علایم سرطان تیروئید چیست و راههای درمان و عوارض درمان آن را بدانیم
تیروئید غدهای به شکل پروانهای که در پایه گردن شما قرار دارد، درست زیر سیب آدم شما. تیروئید شما هورمونهایی را تنظیم میکند که ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن و وزن شما را تنظیم میکند.
سرطان تیروئید در ابتدا ممکن است علائمی ایجاد نکند. اما با رشد، میتواند باعث درد و تورم در گردن شما شود.
چندین نوع سرطان تیروئید وجود دارد. بعضی از آنها بسیار آرام رشد میکنند و برخی دیگر بسیار پرخاشگر هستند.
بیشتر موارد سرطان تیروئید قابل درمان است.
علائم:
سرطان تیروئید به طور معمول هیچ نشانه یا علائمی در ابتدای بیماری ایجاد نمیکند. با بزرگ شدن سرطان تیروئید، ممکن است باعث شود:
- تودهای گره که از طریق پوست روی گردن شما احساس میشود
- تغییر در صدای شما، از جمله افزایش خشکی
- مشکل دربلع
- درد در گردن و گلو
- گرههای لنفاوی متورم در گردنتان
اگر علائم یا علائمی را برای شما نگران کردهاند، با پزشک خود ملاقات کنید.
عوامل خطر:
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش دهد عبارتند از:
- جنس زن. سرطان تیروئید در زنان بیشتر از مردان رخ میدهد.
- قرار گرفتن در معرض اشعه زیاد. درمانهای پرتودرمانی سر و گردن خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش میدهد.
- برخی از سندرمهای ژنتیکی ارثی. سندرمهای ژنتیکی که خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش میدهد که شامل سرطان مدولاری تیروئیدئ خانوادگی، نئوپلازی متعدد غدد درون ریز، سندرم کوودن و پولیپوزوم آدنوماتوز خانوادگی است.
طرقي كه سرطان تیروئید ممکن است عود کند:
- غدد لنفاوی در گردن
- تکههای کوچک از بافت تیروئید در حین عمل باقی مانده است
- نواحی دیگر بدن مانند ریهها و استخوانها
درمان سرطان تیروئید:
سرطان تیروئید که عود میکند قابل درمان است. پزشک شما ممکن است آزمایشهای دورهای خون یا اسکن تیروئید را برای بررسی علائم عود سرطان تیروئید توصیه کند
غده تیروئید شما تقریباً همه ید موجود در بدن را جذب میکند. به همین دلیل، از ید رادیواکتیو RAI که به آن I-131 نیز گفته میشود میتواند برای معالجه سرطان تیروئید استفاده شود. RAI به طور عمده در سلولهای تیروئید جمع میشود، جایی که پرتودرمانی میتواند غده تیروئید و سایر سلولهای تیروئید از جمله سلولهای سرطانی که ید را جذب میکنند را از بین ببرد، با تأثیر کمی روی بقیه بدن شما. دوز پرتوي که در اینجا استفاده میشود بسیار قوی تر از مقدار مورد استفاده در اسکنهای رادیواکتیو است که در تستهای سرطان تیروئید است.
این روش درمانی را میتوان برای تخریب هرگونه بافت تیروئید که با عمل جراحی برداشته نشده یا برای درمان برخی از انواع سرطان تیروئید که در غدد لنفاوی و سایر نقاط بدن گسترش یافته اند، استفاده کرد.
در مورد خطرات و مزایای استفاده از روش RAI درمانی با پزشک خود صحبت کنید. از ید رادیواکتیو نمیتوان برای درمان سرطان آنپلاستیک یا تمایز نیافته و مدولاری تیروئید استفاده کرد زیرا این نوع سرطان ید را به خود اختصاص نمیدهد.
آمادهسازی برای RAI درمانی
برای اینکه RAI درمانی موثرتر باشد، باید سطح بالایی از هورمون تحریک کننده تیروئید TSH یا تیروتروپین در خون داشته باشید. این هورمون همان چیزی است که باعث میشود بافت تیروئید و سلولهای سرطانی ید رادیواکتیو را به خود اختصاص دهند. اگرتیروئید شما برداشته شده است، چند روش برای افزایش سطح TSH قبل از درمان با RAI وجود دارد:
یک راه این است که مصرف قرصهای هورمون تیروئید را برای چند هفته متوقف کنید. این باعث میشود سطح هورمون تیروئید بسیار کم یا کمکاری تیروئید شود و همین امر باعث میشود غده هیپوفیز TSH بیشتری را آزاد کند. این کم کاری تیروئید عمدی موقتی است، اما اغلب باعث ایجاد علائمی مانند خستگی، افسردگی، افزایش وزن، یبوست، درد عضلات و کاهش غلظت میشود.
روش دیگر دریافت تزریق تیروتروپین یا تیروژن است که میتواند از مهار هورمون تیروئید برای مدت طولانی جلوگیری کند. این دارو روزانه به مدت 2 روز و پس از آن RAI در روز 3 داده میشود.
اکثر پزشکان همچنین توصیه میکنند که 1 یا 2 هفته قبل از درمان رژیم غذایی کم ید را دنبال کنید. این به معنی اجتناب از غذاهایی است که حاوی نمک یددار و رنگ قرمز شماره 3 و همچنین محصولات لبنی، تخم مرغ، غذاهای دریایی و سویا هستند.
عوارض جانبی کوتاه مدت درمان RAI ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حساسیت و تورم گردن
- تهوع و استفراغ
- تورم و حساسیت به غدد بزاقی
- دهان خشک
- تغییر طعم
- جویدن آدامس یا مکیدن شیرینی سخت ممکن است به مشکلات غده بزاقی کمک کند
درمان رادیو ید همچنین باعث تشکیل اشک در برخی افراد میشود و منجر به خشکی چشم میشود. اگر لنزهای تماسی دارید، از پزشک خود بپرسید که چه مدت باید آنها را دور نگه دارید.
مردانی که به دلیل بسیاری از روشهای درمانی با RAI، مقدار زیادی پرتودرمان دریافت میکنند، ممکن است تعداد اسپرم کمتری داشته یا به ندرت نابارور شوند. ید رادیواکتیو همچنین ممکن است بر تخمدانهای خانم تأثیر بگذارد و ممکن است برخی از خانمها تا یکسال پس از درمان دوره نامنظم داشته باشند. بسیاری از پزشکان توصیه میکنند که خانمها به مدت 6 ماه تا یک سال پس از درمان ازبارداری خودداری کنند. در کودکان متولد والدینی که قبلاً ید رادیواکتیو دریافت کردهاند، هیچ عارضهای مشاهده نشده است