رادیوتراپی
۱۰ اسفند ۱۳۹۹
نکات بهداشتی در خصوص ویروس کرونا
۱۰ اسفند ۱۳۹۹
براکی تراپی چیست؟
این روش درمانی بر خلاف روش های دیگر در بیرون بدن انجام می شود که در این روش برای درمان و معالجه مواد را مستقیما داخل تومور و یا نواحی آن قرار می دهند درواقع رادیوتراپی نوعی درمان است که در آن منبع پرتو داخل بدن قرار می گیرد. یک نوع رادیوتراپی داخلی، بِراکی تراپی (Brachytherapy) نام دارد. در براکی تراپی، منبع پرتوی جامد است و به صورت دانه ایی، نوار یا کپسول می باشد که در بدن در ناحیۀ سرطانی یا اطراف آن قرار داده می شود. این روش باعث می شود که بتوان دز بیشتری را به قسمت محدودتر و کوچک تری از بدن برساند.
در این روش از بذر ، کپسول ، سیم ، بالون و یا لوله استفاده می شود و دز پرتو درمانی از داخل دستگاه به این ایمپلنت ها منتقل می شود و یا اینکه خود این ذرات کاشته شده رادیو اکتیو بوده و دز مخصوص را تخلیه می کند.این روش در سال ۱۹۰۱ میلادی برای نخستین بار در محافل علمی منتشر شد که در این روش از سوزن هایی استفاده می شد که دارای رادیوم بودند.
امروزه این روش کاربردهای متعددی در علم و تکنولوژی پزشکی دارد و در درمان بسیاری از سرطان ها پرکاربرد است . افرادی که درگیر سرطان مغز، سرطان پستان و همینطور دهانه رحم و اندومتریوز است و یا در زمینه سرطان مری و چشم نیز دچار مشکل است می تواند از این روش استفاده نماید. سرطان های مربوط به سر و گردن نیز در این راستا قرار دارند.
براکی تراپی هم به تنهایی و هم به واسطه سایر روش ها مورد استفاده قرار می گیرد و به طور کلی پس از جراحی گزینه مناسبی است. هدف اصلی از این روش تخریب سلول های سرطانی باقی مانده است. براکی تراپی می تواند به همراه رادیوتراپی خارجی نیز صورت بگیرد.
با گذشت زمان و پیشرفت علم نیاز بشر به مواد رادیو اکتیو بیشتر و بیشتر شده است. به طوری که کشور های مختلف با سرمایه گذاری های کلان در پی تولید و کنترل کیفی چشمه های رادیواکتیو برای استفاده های پزشکی هستند.
براکی تراپی یک نوع روش رادیوتراپی است که جهت درمان سرطان استفاده می شود. در واقع منبع پرتودهی در داخل بدن بیمار نزدیک توده سرطانی جهت کوچک کردن توده و یا از بین بردن سلول های تومورال قرار می گیرد در این روش پزشک معالج قادر است مقدار دز بسیار بالایی را برای درمان قسمت کوچکی از بدن در هر جلسه از درمان به تومور سرطانی تجویز کند.
فرایند براکی تراپی
دز بالای براکی تراپی چیست؟
یکی از روش های فرایند براکی تراپی مربوط به دز بالا است. این روش به نویی سرپایی بوده و به این معنی است که در جلسات کوتاه صورت می گیرد. در این رویکرد نیاز به بستری شدن شخص نخواهد بود.
در طول این روش مواد رادیو اکتیو برای مدت زمان کوتاهی در حدود ۲۰ دقیقه در داخل بدن انسان قرار می گیرد. این درمان به طور کلی بین یک الی دو بار در روز و یا چند بار در هفته دنبال می شود. یعنی بیمار روی میز معاینه دراز می شود و لوله های باریک یا سوزن های کوچکی داخل تومور وارد می شوند اما دردی احساس نمی شود.
دز پایین براکی تراپی چیست؟
در این روش از دز کم و پایین اشعه استفاده می شود و این کار به مرور زمان صورت می گیرد و به طور کلی چندین ساعت و چندین روز نیاز است. دقت کنید که بیمار در طول این مدت باید در بیمارستان حضور داشته باشد. دستگاه های براکی تراپی معمولاً در طول جراحی در داخل بدن قرار می گیرند در این صورت نیاز به بی حسی یا بیهوشی است.
موا رادیواکتیو تا چند روز در داخل بدن شما باقی می ماند پس اگر سوال می کنید که عوارض براکی تراپی چیست و آیا برای دیگران نیز عوارضی دارد یا خیر. باید گفت که معمولاً بهتر است که چند روزی با بیمار در ارتباط نباشید و بگذارید تنها باشد.
نوع دائمی براکی تراپی چیست؟
در صورتی که نیاز به براکی تراپی سرطان پروستات باشد نیاز است که مواد رادیو اکتیو به واسطه دست و یا به صورت دستگاه های تصویربرداری در بدن کار گذاشته شوند. البته که زمان قرارگیری دستگاه در داخل بدن، بیمار احساس خوبی ندارد اما این احساس سریعاً برطرف خواهد شد.
در ابتدا دز پایینی از اشعه در ناحیه درمان ساطع شده و دیگر نیاز به قرنطینه نخواهد بود. البته بهتر است که بانوان باردار و یا کودکان از فرد بیمار تا حدودی دور بمانند تا اثر رادیو اکتیو کلا از بین برود.
براکی تراپی چگونه انجام می گیرد؟
این پروسه در بیمارستان، در اتاقی که نسبت به خروج تشعشعات مصون است تحت نظارت تیم درمانی که شامل (پزشک انکولوژیست، متخصص فیزیک پزشکی، کارشناس مامایی، پرستار) انجام می گیرد. در مواردی که بیمار نیازمند بیهوشی عمومی و یا موضعی است پزشک متخصص بیهوشی حضور پیدا می کند. برای انجام این پروسه اپلیکاتورهای تعیین شده با توجه به محل و تکنیک درمان به وسیله پزشک درون بدن بیمار بصورت موقتی جاگذاری می شود. و پس از تجویز دز مربوطه در هر جلسه از بدن بیمار خارج می شود. در براکی تراپی منبع رادیواکتیو مثل کبالت ۶۰ فقط در ضمن این که بیمار در اتاق درمان هست در بدن قرار می گیرد و پس از اتمام درمان از بدن بیمار خارج می شود و بدن بیمار هیچ گونه تشعشعی نخواهد داشت.این روش درمانی بر خلاف روش های دیگر که در بیرون بدن انجام می شود در این روش برای درمان و معالجه مواد را مستقیما داخل تومور و یا نواحی آن قرار می دهند. براکی تراپی به صورت های مختلف انجام می گیرد.
در روش براکی تراپی از ایمپلنت هایی استفاده می شودکه دز پرتو درمانی از داخل دستگاه به این ایمپلنت ها منتقل می شود و یا اینکه خود این ذرات کاشته شده رادیو اکتیو بوده و دز مخصوص را تخلیه می کند. امروزه این روش کاربردهای متعددی در علم و تکنولوژی پزشکی دارد و در درمان بسیاری از سرطان ها پرکاربرد است.
سیستم های براکی تراپی اتوماتیک که به After Loader نیز مشهور می باشند معمولا همراه با منبع رادیواکتیو (کبالت- ایریدیوم)، سیستم طراحی درمان و نیز اپلیکاتورهای مورد نیاز در درمان عرضه می گردند.
هزینه براکی تراپی
فاکتورهای مربوط به هزینه براکی تراپی چیست؟ دقت کنید که یک سری فاکتورهای مهم در راستای هزینه براکی تراپی مطرح است. بخشی از هزینه های براکی تراپی مربوط به پوشش بیمه است پس وقتی سوال می شود که منظور از بیمه تکمیلی برای براکی تراپی چیست باید به نوع بیمه خود دقت کنید و همه موارد را بسنجید. نکته مهم دیگر است این است که باید بهترین مرکز رادیوتراپی را انتخاب کنید. انتخاب مرکز مناسب با استاندارد خوب سبب می شود تا عملیات براکی تراپی به درستی صورت بگیرد. هزینه های دیگر در راستای بستری شدن، مراقبت های بهداشتی و سایر موارد نیز وجود دارد که می بایست پرداخت کنید. منظور از هزینه اضافی در براکی تراپی چیست؟ یک سری مراقبت های ویژه پس از براکی تراکی تراپی مدنظر قرار می گیرد که شامل هزینه خواهد شد. معمولاً باید پرداخت هزینه در ابتدا و پیش از هر نوع عملیاتی صورت بگیرد.در بیمارستان شهدای تجریش براکی تراپی و رادیوتراپی و IMRT برای دارندگان بیمه پایه به صورت رایگان انجام می شود. همچنین برای بیمارانی که از سایر شهر ها مراجعه می فرمایند اقامتگاه رایگان برای اسکان در نظر گرفته می شود.
مراقبت های بعد از براکی تراپی
مراقبت های پس از براکی تراپی چیست و شخص باید چه مواردی را رعایت نماید؟ یکی از مهمترین مراقبت ها پس از براکی تراپی است که اسکن های لازم از ناحیه مورد نظر انجام شود. دقت کنید که این کار معمولاً قبل از براکی تراپی انجام می شود اما نتیجه نیز می بایست ارزیابی شود. پس از آن شخص باید بتواند یک دوره استراحت مناسب را طی کند. از یاد نبرید که به طور کلی این روش تا حدودی بدن فرد را درگیر می کند و احتمال ایجاد یک سری مشکلات در او خواهد بود پس کسی که قصد انجام این کار را دارد باید بتواند به صورت کاملاً دقیق شرایط خود را بسنجد. دلیل ممنوعیت ورزشی پس از براکی تراپی چیست؟ دقت کنید که ممنوعیت ورزش های سنگین برای مدت زمان کوتاهی در نظر گرفته می شود و نباید نگران باشید که هرگز نمی توانید ورزش کنید. شما دوره دشواری را پشت سر گذاشته اید و این موضوع کمک می کند تا بتوانید شرایط را بهبود یابید. اشعه ها معمولاً در داخل حفره و یا بافت بدن قرار می گیرند بنابراین مشکلات پوستی و یا ریزش مو از مواردی است که در خصوص براکی تراپی دیده می شود و شخص باید طبق نظر پزشک رفتار کند.
عوارض براکی تراپی چیست؟
فکر می کنید مهمترین عارضه براکی تراپی چیست و چطور باید با آن رفتار کرد؟ یکی از عارضه های مهم در براکی تراپی خستگی است. یعنی شخص احساس بدی دارد و همیشه فکر می کند که دچار خستگی شدید شده است با اینکه کار خاصی نمی کند.
منظور از نفس تنگی پس از براکی تراپی چیست؟
یکی از عارضه هایی که پس از براکی تراپی حنجره دیده می شود نفس تنگی است. دقت کنید که نفس تنگی به طور کلی به شکلی ایجاد می شود که شخص می تواند آن را تحمل کند اما شاید حد آن کمی متفاوت باشد.
عوارض خطرناک براکی تراپی چیست؟
در صورتی که فکر می کنید ناحیه مورد نظر درد زیادی دارد و یا زندگی روزمره شما دچار اختلال شده است، احتمالاً درگیر عوارض خطرناک براکی تراپی هستند.
عوارض براکی تراپی برای اطرافیان
حال که متوجه شدیم عوارض براکی تراپی چیست فکر می کنید چه شرایط برای دیگران ایجاد می کند؟ آیا اطرافیان نیز دیگر می شوند؟
مواد رادیواکتیو از نظر شدت تابش متفاوت هستند و کسانی که سرطان شدیدی دارند معمولاً باید آگاه باشند که این مواد در بدنشان باقی می ماند. دقت کنید که به طور کلی بهتر است تا چند روز از شخصی که به تازگی براکی تراپی شده دوری کنید. این موضوع کمک می کند تا بتوانید سلامت خود و او را تضمین نمایید.
گاه افراد احساس تهوع شدید دارند این موضوع نیز بخشی از عوارض براکی تراپی است که البته به واسطه دارو درمان می شود. اگر فکر می کنید بسیار در عذاب هستید باید به پزشک خود اطلاع دهید. کاهش دید و یا مشکلات شنوایی معمولاً در براکی تراپی دیده نمی شود پس وجود این عوارض مشکل ساز بوده و باید سریعاً شرایط را در نظر بگیرید. نکته مهم دیگر این است که براکی تراکی برای افراد متفاوت در نظر گرفته می شود و برخی عوارض کمتری دارند.
ساده ترین عوارض برای اطرافیان در براکی تراپی چیست؟
شاید درگیر پرتوهای رادیواکتیو شوند که بسیار ناچیز بوده و مشکلی ایجاد نمی کند پس جای نگرانی وجود ندارد و همه چیز به درستی کنترل می شود.
بیمارستان شهدای تجریش در بخش رادیوتراپی خود، مجهز به سیستم SagiNOVAاز کمپانی Bebigآلمان می باشد، که این سیستم قابلیت کار با هر دو سورس ایریدیم و کبالت را دارا می باشند. سیستم های براکی تراپی امکان رساندن دز مورد نیاز به بافت های تومورال از نزدیک و کاهش دز بافت های سالم را فراهم می نمایند. در روش inverse planning درمان ها بهینه می شوند که با این تکنیک درمانی بیشترین میزان اشعه به تومور سرطانی و کمترین میزان اشعه به بافت های سالم اطراف آن می رسد. تکینک های براکی تراپی در مرکز شهدا تجریش شامل:
درون حفره ایی: رحم، دهانه رحم، واژن
درون مجرایی: مری و رکتوم
سطحی: پوست، دستگاه تناسلی بیرونی
سوالات متداول براکی تراپی
در این روش برای درمان و معالجه مواد را مستقیما داخل تومور و یا نواحی آن قرار می دهند درواقع رادیوتراپی نوعی درمان است که در آن منبع پرتو داخل بدن قرار می گیرد. یک نوع رادیوتراپی داخلی، بِراکی تراپی نام دارد. در براکی تراپی، منبع پرتوی جامد است و به صورت دانه ایی، نوار یا کپسول می باشد که در بدن در ناحیۀ سرطانی یا اطراف آن قرار داده می شود. این روش باعث می شود که بتوان دز بیشتری را به قسمت محدودتر و کوچک تری از بدن برساند.
یکی از مهمترین مراقبت ها پس از براکی تراپی است که اسکن های لازم از ناحیه مورد نظر انجام شود.پس از آن شخص باید بتواند یک دوره استراحت مناسب را طی کند. از یاد نبرید که به طور کلی این روش تا حدودی بدن فرد را درگیر می کند و احتمال ایجاد یک سری مشکلات در او خواهد بود پس کسی که قصد انجام این کار را دارد باید بتواند به صورت کاملاً دقیق شرایط خود را بسنجد.
1 Comment
سلام وقت بخیر
براکی تراپی همان رادیوتراپی است که داخل بدن انجام میشود؟